พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชหฤทัยเปี่ยมล้นด้วยพระเมตตาต่อพสกนิกรทุกหมู่เหล่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้พิการ พระองค์ทรงให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนพิการให้สามารถช่วยเหลือตนเองและดำรงชีวิตในสังคมได้อย่างมีศักดิ์ศรี พระราชดำรัสและพระราชกรณียกิจของพระองค์ได้กลายเป็นแสงสว่างนำทางและเป็นรากฐานสำคัญของงานด้านคนพิการในประเทศไทยตราบจนปัจจุบัน
ปรัชญา “ช่วยเขาเพื่อให้เขาช่วยเหลือตัวเองได้”
หัวใจสำคัญในพระราชดำริของรัชกาลที่ 9 เกี่ยวกับการสงเคราะห์ผู้พิการคือหลักการ “ช่วยเขาเพื่อให้เขาช่วยเหลือตัวเองได้” ดังพระราชดำรัสที่พระราชทานแก่คณะกรรมการมูลนิธิอนุเคราะห์คนพิการในพระราชินูปถัมภ์ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันศุกร์ที่ 22 มีนาคม พุทธศักราช 2517 ความตอนหนึ่งว่า:
“…งานช่วยเหลือคนพิการนี้ก็มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะว่าผู้ที่พิการไม่ได้เป็นผู้อยากที่จะพิการ และอยากช่วยตัวเอง…ฉะนั้นนโยบายที่จะทำก็คือ ช่วยเขาให้ช่วยตนเองได้ เพื่อที่จะให้เขาสามารถเป็นประโยชน์ต่อสังคม”
พระราชดำรัสนี้สะท้อนถึงพระวิสัยทัศน์อันลึกซึ้ง ที่ทรงเข้าพระทัยว่าผู้พิการมิได้ต้องการเป็นภาระแก่ผู้ใด แต่ต้องการโอกาสและการสนับสนุนเพื่อให้สามารถพัฒนาศักยภาพของตนเองได้อย่างเต็มที่
พระราชดำรัสและพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่ทรงมีต่อคนพิการนั้น ได้วางรากฐานอันมั่นคงให้สังคมไทยตระหนักถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีของทุกคน และเป็นแนวทางให้ภาครัฐและเอกชนร่วมกันสานต่อพระราชปณิธานในการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้พิการให้ดียิ่งขึ้นสืบไป